گفت‌وگو کنید
وجود حس بویایی در جلوگیری از خطر و حتی حفظ جان شخص مؤثر است. با ذکر مثال‌هایی در این باره با هم‌کلاسی‌های خود گفت‌وگو کنید.
پاسخ و توضیح گفت‌وگو کنید صفحه 39 علوم هشتم
**حس بویایی (Olfaction)** قدرتمندترین و شاید ابتدایی‌ترین حس ما برای **تشخیص خطر** و حفظ امنیت است. این حس، مستقیماً به مرکز احساسات و حافظه در مغز مرتبط است. 👃
---
## نقش حیاتی حس بویایی
1. **تشخیص خطر گازگرفتگی:**
* **مثال:** گاز طبیعی (گاز شهری) **بی‌بو** است، اما شرکت‌های توزیع گاز برای حفظ جان، ماده‌ای بودار به آن اضافه می‌کنند. وقتی ما بوی **نشت گاز** را حس می‌کنیم، در واقع حس بویایی ما را از خطر انفجار یا خفگی با **کربن مونوکسید** (به‌طور غیرمستقیم، چون $\text{CO}$ بی‌بو است) آگاه می‌کند.
2. **تشخیص غذای فاسد:**
* **مثال:** بوی ترش یا متعفن غذاهای فاسد (مانند شیر فاسد یا گوشت مانده) ناشی از فعالیت میکروب‌ها و تولید مواد شیمیایی است. حس بویایی با تشخیص این بوها، ما را از خوردن غذای آلوده که می‌تواند باعث مسمومیت و بیماری شود، **بازمی‌دارد**.
3. **تشخیص سوختن و آتش‌سوزی:**
* **مثال:** بوی دود یا سوختن، اغلب اولین علامتی است که ما را از خطر آتش‌سوزی در محیط (حتی قبل از دیدن شعله) مطلع می‌کند و فرصت فرار یا اطفاء حریق را فراهم می‌سازد.
4. **تشخیص مواد شیمیایی سمی:**
* **مثال:** بوی تند و خاص برخی مواد شیمیایی سمی یا پاک‌کننده‌ها (مثل آمونیاک یا وایتکس) ما را وادار می‌کند که از آن‌ها دوری کنیم یا از ماسک استفاده کنیم و از آسیب به مجاری تنفسی جلوگیری کنیم.
**نتیجه:** حس بویایی یک **سیستم هشداردهنده** طبیعی و بسیار سریع است که امنیت ما را در برابر خطرات محیطی و غذایی تضمین می‌کند.
